İstifa dilekçesi, işçinin işyerinde veya sosyal hayatında karşılaştığı birtakım olumsuzluklar ve bunun neticesinde işten ayrılma zaruretinin doğduğu hallerde karşımıza çıkmaktadır. Uygulamada işçinin işten ayrılırken “işten ayrılıyorum”, “istifa ediyorum” ifadelerini kullanarak yazdığı dilekçe “istifa dilekçesi” olarak adlandırılmaktadır. Yargıtay’ın istikrar kazanan uygulamalarında, işçinin iş sözleşmesine son verme saikiyle yazmış olduğu dilekçesinde kullandığı “istifa” sözcüğünün, işten ayrılmak isteği anlamına geldiğini ve bunun fesih bildirimi olarak adlandırılacağını kabul etmiştir.
İstifa Nedir?
Genel olarak istifa, işçinin serbest iradesine dayanarak iş akdini fesih etmesi şeklinde ortaya çıkar. İstifa dilekçesi mahiyeti gereği tek taraflı bir hukuki işlem niteliğindedir. Fesih hukukumuzda bozucu yenilik doğuran hak olarak tanımlanmış olup karşı tarafa ulaştırılan istifa dilekçesi ile bir takım hak ve alacaklar doğacağından, işçinin işverene verecek olduğu istifa dilekçesinde iradesi ile beyanı arasında çelişki içerisinde olamaması büyük önem taşımaktadır.
İstifa dilekçesi ile sözleşmeyi serbest iradesi ile fesheden işçinin kullanmış olduğu istifa hakkının sınırları Anayasa’mızın 48. Maddesinde çizilmiş olup, ilgili maddede “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir” denilmiştir. Anayasa ile tanınan bu hak neticesinde, işveren ile işçi serbest iradelerini kullanarak iş akdi düzenlerler ve yine taraflar özgür iradeleri ile iş sözleşmesini feshetme hakkına sahiptirler. Kimse kendi iradesi dışında işten ayrılmaya zorlanamayacağı gibi, işte devamlı olarak çalışmaya da mecbur bırakılamaz. İlgili Anayasa maddesi ile işçi istediği zaman tek taraflı iradesi işe çalışma hayatına son verebilmekte olup işten ayrılacağına ilişkin beyanını istifa dilekçesi ile işverene iletebilir.
İstifa dilekçesinin (feshin) geçerli olabilmesi ve hukuki sonuç doğurabilmesi için işverenin hukuki egemenlik alanına ulaşması zorunludur. İş sözleşmesinin feshi şekil zorunluluğuna tabi değildir. Bu sebeple istifanın bildirim yolunun, yazılı yani istifa dilekçesi ile veya sözü olarak da gerçekleştirilmesi mümkündür. İşçini istifa dilekçesinde “işten ayrılıyorum” , “sözleşmeyi feshediyorum” ya da “istifa ediyorum” şeklinde kullanmış olduğu ifadeler fesih mahiyetindedir. Sözlü olarak ise “işçinin işten ayrılıyorum” “benim yerime adam bakmaya başlayın” tarzı ifadeler de aynı şekilde istifa olarak nitelendirilmelidir. Bununla birlikte işçinin, işi bırakması, başka bir işte çalışmaya başlaması veya işyerini terk etmesi de istifa olarak kabul edilmelidir. Sözlü olarak istifa mümkün olmakla birlikte feshin yazılı bir istifa dilekçesi ile gerçekleştirilmesi hukuki ispat açısından büyüm önem arz etmektedir.
Devlet Memurunun İstifası
İstifa dilekçesi çalışanın memur ya da özel hukuk çalışanı olmasına göre değişiklik göstermektedir. Nitekim 657 sayılı Devlet Memurları Kanun’nun 20. Maddesinde çekilme olarak düzenlenmiş olup ilgili kanun maddesinde “Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.” denilmiştir. Devlet memurlarının istifasındaki usul, memurların çekilme isteklerini içeren istifa dilekçesini bağlı oldukları kuruma vermeleri ve çekilme başvurusunda bulunmaları ile mümkündür. Öte yandan memurun izinsiz olarak ya da mazereti bulunmaksızın görevini terk etmesi ve bu durumun kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde yazılı başvuruya (istifa dilekçesine) gerek kalmadan memurun istifa ettiği kabul edilir.
Devlet memurları ve sözleşmeli devlet memurlarında çekilme veya istifasında Kamu hizmetinin aksamaması büyük önem arz eder. İşbu sebeple istifa dilekçesini amirine veren memur, yerine ikame edilecek olan diğer bir deyişle yeni atanan memurun bir aya kadar görevini teslim almasını bekler. Yerine atanan yeni devlet memurunun bu bir aylık süre içerisinde görevi teslim alamaması halinde istifa eden memur amirine haber vererek görev yerini bırakabilir. (DMK m.94)
Devlet Memurları Kanunu Madde 94 “Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. (Ek hüküm: 31/7/1970 – 1327/75 md.) Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır. 4212-1 Çekilmek istiyen memur yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabilir. Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartiyle bir ay kaydına tabi değildirler.”
Bununla birlikte yukarıda verilen ilgili kanun maddesinin devamında istifa eden (memurluktan çekilen) memurun kanunda öngörülen şartlara uymaması halinde, belirli bir süre geçmeden veya kati surette devlet memurluğuna alınmayacakları belirtilmiştir. Bu sebeple devlet memurluğu için verilen istifa dilekçesi veya memurluktan çekilme bildirimi, ileride sorunlara yol açmaması bakımından büyük önem arz etmektedir.
İşçinin İstifadan Vazgeçmesi
İşçi istifa dilekçesini veya sözlü olarak irade beyanını işverene bildirdiği anda iş akdine son vermiş olur. İstifanın (feshin) gerçekleşebilmesi için bu bildirimin işverene ulaşması şarttır. İstifa dilekçesi karşı tarafa ulaştıktan sonra işçi, bu işlemden dönemez ve istifasından vazgeçemez. Ayrıca işçinin yanlışlıkla istifa etmesi veya bildiriminde hataya düşmesi istifayı geçersiz kılmaz.
Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 12.12.2011 tarih ve 2009/41391 E. 2011/47819 K. Sayılı kararında “Somut olayda davacı işverene 31.07.2007 tarihinde verdiği dilekçe ile 23.07 – 16.08.2007 tarihinde yıllık izin kullandıktan sonra 17.08.2007 tarihinde kendi isteğimle ayrılmak istiyorum diye dilekçe vermiştir. Davacı bu dilekçeyi ailevi nedenlerle verdiğini, ancak izindeyken eşiyle barışması sonucu 16.08.2007 tarihinde istifadan vazgeçmek ve çalışmak üzere işyerine gittiğinde alınmadığını belirtmiştir.
Mahkemece istifa tarihinden bir gün önce işbaşı yapmak üzere gittiğinden istifasından döndüğü, buna rağmen işbaşı yaptırmayarak iş sözleşmesinin işverence haksız feshedildiği kabul edilerek kıdem, ihbar tazminatı istekleri hüküm altına alınmıştır… Davacının anılan istifası işverene ulaşmakla iş sözleşmesi, davacının belirttiği tarihte sona erdiğinden, artık davacının kendi şahsi nedenlerine dayanarak anılan istifadan vazgeçmesi olanağı yoktur. Böyle olunca davacının iş sözleşmesi kendi istifasıyla sona erdiğinden kıdem, ihbar tazminatı isteklerinin reddi yerine yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi hatalıdır” denilmiştir.
İstifanın Hukuki Sonuçları Nelerdir?
İşçi istifa dilekçesini işverene ulaştırması ve iş sözleşmesini feshetmesiyle birlikte, iş akdinin tarafların sözleşmeden doğan yükümlülükleri de ortadan kalkmış olur. İstifa dilekçesi veya iş akdinin sona ermesiyle birlikte, işçinin ücreti ile sözleşme ve kanundan doğan para ile ölçülmesi mümkün menfaatlerinin tam olarak ödenmesi zorunlu hale gelir. İş sözleşmesinin haklı nedenle feshini mümkün kılan nedenlerden birisi mevcut değilse ve iş akdine istifa ile son verilirse işçi, feshe bağlı haklardan yararlanamaz.
Ancak iş akdini yazılı (istifa dilekçesi) veya sözlü olarak son veren işçi;
- Ücret Alacağı,
- Prim ve Yan Hak Alacağı,
- Fazla Çalışma Ücreti,
- UBGT Ücreti,
- Asgari Geçim İndirimi veya AGİ Alacağı,
- Kötü Niyet Tazminatı,
- Sendikal Tazminat,
- ve Yıllık İzin Ücreti
Talep edebilir. İş akdine istifa ile sona erdiren işçinin mahrum kalacağı haklar ise şunlardır:
- İşsizlik Ödeneği
- Kıdem Tazminatı (İstisnası İş Sözleşmesinin İşçinin Haklı Nedenle Feshi Halidir)
- İhbar Tazminatı (Fesih Öneline Riayet Etmemesi Halinde İşçi, Kendisi Ödemek Durumunda Kalabilir)
İstifa Eden İşçinin Kıdem Tazminatına Hak Kazandığı Özel Durumlar
Bilindiği üzere iş akdine istifa dilekçesi ile veya sözlü olarak son veren işçinin kıdem tazminatına hak kazanmayacağını belirtmiştik. Ancak bu durumun kanundan doğan veya taraflar arasında bulunan anlaşma neticesinde bazı istisnaları söz konusudur. Uygulamada işçinin istifa dilekçesi sunmak suretiyle iş akdine son vermesine rağmen, işverenle işçinin anlaşması neticesinde işçiye kıdem tazminatı ödendiğine rastlanılmaktadır. Bununla birlikte Yargıtay, işçinin istifasına rağmen işverenle işçi arasında yapılan anlaşma gereği işçiye kıdem tazminatı ödenebileceğini kabul etmektedir.
İşçi istifa dilekçesi vermesi veya sözlü olarak istifa ettiği durumlarda işçinin kıdem tazminatı kazandığı Kanundan doğan haller ise şunlardır:
- Kadın İşçinin Evlenme Nedeniyle İstifası (Feshi)
- Muvazzaf Askerlik Nedeniyle İstifası (Feshi)
- İşçinin Emeklilik veya Toplu Ödeme Almak Amacıyla İstifası (Feshi)
- İşçinin Sendika Yöneticisi Olması Nedeniyle İstifası (Feshi)
Hak Alacağının Bulunmadığı Durumlarda İstifa Dilekçesi Örneği 2022
Tarih: …./….. /……
….… A.Ş.
…….. İnsan Kaynakları Müdürlüğü’nün Dikkatine,
../../.. tarihi itibarıyla başlamış olduğum … görevimden ../../.. Tarihi itibarıyla ayrılıyorum. İstifamın kabulünü ve gereğinin yapılmasını arz ederim. (ihbar süresi belirtilmelidir.)
Kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarımın tamamını aldım.
Şirketinizde çalıştığım sürenin hem kariyerim hem de kişisel ve profesyonel gelişimim açısından çok faydalı ve verimli olduğunu belirterek teşekkürlerimi iletiyorum. Çalıştığım süre içinde ben de şirkete olumlu katkılarda bulunmayı başardığımı umuyorum.
Ad Soyad
İmza
Hak Alacağının Bulunduğu Durumlarda İstifa Dilekçesi Örneği 2022
Tarih: …./….. /……
….… A.Ş.
…….. İnsan Kaynakları Müdürlüğü’nün Dikkatine,
../../.. tarihi itibarıyla başlamış olduğum … görevimden ../../.. Tarihi itibarıyla ayrılıyorum. (ihbar süresi belirtilmelidir.)
İş yerinden ayrılışımda tarafıma ödenmesi gereken kıdem tazminatı, tüm sosyal hak ve güvencelerim ile diğer tüm işçi alacaklarımın ödenerek ayrılışımın yapılması hususunda;
İstifamın kabulünü ve gereğinin yapılmasını arz ederim.
Ad Soyad
İmza
Emeklilik Nedeniye İstifa Dilekçesi Örneği 2022
Emeklilik Nedeniyle İstifa Dilekçesi İndir
Tarih: ../.. /..
….… A.Ş.
…….. İnsan Kaynakları Müdürlüğü’nün Dikkatine,
../../.. tarihi itibariyle başlamış olduğum …… görevimden emeklilik sürem dolduğu için ../../.. itibariyle ayrılıyorum.(ihbar süresi belirtilmelidir.)
İstifamın kabulünü ve gereğinin yapılmasını arz ve talep ederim.
Ad Soyad
İmza
Eğer memurluktan istifa ediyorsanız…
Tarih: …./….. /……
Memur İstifa Dilekçesi Örneği 2022 (Memur Çekilme Bildirimi)
Memur İstifa Dilekçesi Örneği İndir
…. Bakanlığı’na ………….. İl Müdürlüğü’ne …… Müdürlüğü’ne,
657 sayılı Kanunun “Çekilme:” başlıklı 20. maddesinde “Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.” hükmü, 94. maddesinde ise “Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir” hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki hüküm gereğince, memuriyet görevinden çekilmek istiyorum.
Gereğini arz ederim.
Ad Soyad
İmza
Memur Kimlik Bilgileri:
Ad Soyad:
Adres:
Sicil No:
T.C. Kimlik No:
Cep No:
Henüz Yorum Yok