Miras Paylaşımı

Miras paylaşımı, hayatını kaybetmiş veya gaipliğine hükmedilmiş kişinin mal varlığının mirasçıları arasında belirli oranlar doğrultusunda paylaştırılmasıdır. Miras paylaşımı, miras bırakan tarafından herhangi bir mirasçı atanmadıysa doğrudan yasal mirasçılar arasında paylaştırılmaktadır. Ancak miras bırakan, hayatını kaybetmeden önce mirasçı ya da mirasçılar belirlediyse miras paylaşımı, yasal mirasçılar arasında yapılacaktır. Yasal mirasçılar arasında miras paylaşımı hususunda ise Türk Medeni Kanunu belirli düzenlemeler yaparak pay oranları konusunda çıkacak uyuşmazlıkların önüne geçmiştir.

Miras Paylaşımı Dilekçesi Örneğini İndirmek İçin Tıklayın

Yasal Mirasçılar Kimlerdir ?

Miras paylaşımı bakımından atanmış bir mirasçının bulunmaması hallerinde, yasal mirasçılık durumu ortaya çıkmaktadır. Miras paylaşımına dahil olacak yasal mirasçılar ise Türk Medeni Kanunu çerçevesinde belirlenmiştir. Kanun ayrıca yasal mirasçıların pay oranlarını da düzenleyerek çıkması muhtemel karışıklıkların da önüne geçmiştir. Miras, yasal mirasçılar arasında zümre sırasına göre paylaştırılmaktadır. İlk zümrenin varlığı durumunda diğer zümreler mirastan pay sahibi olamayacaklardır. Zümre mirasçıları ise şu şekildedir;

Birinci Zümre Mirasçıları

Miras paylaşımında bakılacak ilk mirasçılar, birinci zümre mirasçılarıdır. İlk derece mirasçı olarakta bilinen bu mirasçılar, murisin çocukları, torunları ya da torunlarının çocuklarıdır. Murisin altsoyunun miras pay oranları eşittir. Yani her çocuğu eşit oranda pay almaktadır. Eğer murisin çocuklarından birisi evlatlık ise onun pay oranı da diğer kardeşleri ile eşit olacaktır.

İkinci Zümredeki Mirasçılar

Miras paylaşımına katılan ikinci zümre üyeleri ise miras bırakanın anne ve babasıdır. Eğer ki ilk zümrede mirasçı bulunmuyorsa, miras payı doğrudan bu kişiler arasında eşit bir şekilde paylaştırılacaktır. Eğer murisin anne ve babası kendisinden önce hayatını kaybetmiş ise miras payı murisin kardeşlerine geçecektir.

Üçüncü Zümredeki Mirasçılar

Üçüncü zümredeki mirasçıların miras paylaşımına katılması da tıpkı ikinci zümrede mirasçılar gibidir. Bu zümredeki mirasçılar büyük anne ve büyük babadır. Eğer miras bırakandan önce hayatlarını kaybetmişlerse miras payları alt soylarına yani murisin; amca, teyze, dayı ve halasına geçecektir.

Eşin Mirasçılığı

Eşin mirasçılığı, kanunda ayrıca ele alınmıştır. Sağ kalan eş her durumda mirastan payını alacaktır çünkü zümre mirasçısı değildir. Diğer bir anlatımla tüm zümredeki mirasçılar ile beraber mirasta pay hakkına sahiptir. Sağ kalan eşin miras payı sabit olmamakla beraber; ilk zümre ile beraber mirasçı olduğunda tüm mirasın ¼’ünü, ikinci zümre ile beraber mirasçı olduğunda tüm mirasın ½’sini, üçüncü zümre ile beraber mirasçı olduğunda tüm mirasın ¾’ünü alacaktır.

Yasal Mirasçılar Arasında Miras Paylaşımı

Mirasın paylaşımı, uygulamada çoğu zaman yasal mirasçılar arasında gerçekleşmektedir. Miras bırakan yani muris, ölümünden önce herhangi bir mirasçı belirlemediyse yapılan paylaşıma, yasal mirasçılar arasında miras paylaşımı denilmektedir. Yasal mirasçılar arasında yapılacak miras taksiminin gerçekleşmesi ise şöyledir;

• Miras bırakanın sağ olan eşi, her durumda mirasın 1/4’lük kısmına hak kazanacaktır.
• Miras bırakan kişinin ilk derece mirasçıları çocuklarıdır. Çocukların miras payları eşit olarak belirlenmiştir. Eğer ki miras bırakanın çocuklarından birisi miras bırakandan önce ölmüş ise miras hakkı ölen çocuğun çocuklarına geçecek ve onlar arasında eşit şekilde paylaştırılacaktır. Bir örnek ile açıklayacak olursak; eşi daha önce hayatını yitirmiş ve 3 çocuğundan 2si sağ olan, ölmüş çocuğundan da 2 tane torunu olan murisin mirası, 3 çocuğuna eşit şekilde paylaştırılır. Ölmüş çocuğunun miras payı ise 2 torunu arasında eşit olarak paylaştırılır.
• Miras bırakanın çocuğu bulunmuyorsa, mirasçıları anne ve babasıdır. Anne ve baba, murisin bıraktığı mirasa eşit oranda pay sahibidir. Eğer anne ve babası miras bırakandan önce ölmüşler ise miras payı anne ve babanın alt soyuna yani miras bırakanın kardeşlerine geçecektir.
• Son olarak; çocuğu, ebeveyni ve kardeşi olmayan murisin mirası, büyük anne ve büyük babasına kalacaktır. Yine ebeveynlerin durumu gibi büyük baba ve büyük anne, mirastan eşit oranda pay sahibidirler. Eğer büyük baba ve büyük anne miras bırakandan önce hayatını kaybetmişse miras payı, kural olarak alt soylarına geçecektir. Eğer miras bırakanın eşi sağ ve büyük anne ya da büyük babadan birisi miras bırakandan önce hayatını kaybetmişse payı, çocuğuna; eğer ki bir çocuğu yoksa o taraftaki büyük annesi ve de büyük babasına; eğer büyük anne ve büyük babanın her ikisi de ölmüş ise payları öbür tarafa geçecektir.
• Evlilik dışı dünyaya gelmiş ve baba ile aralarındaki soy bağı, yasal olarak hakim hükmü ve tanıma ile kurulmuş olan kişiler ise, evlilik içinde doğmuş gibi kabul edilerek miras paylaşımına katılabileceklerdir.

Vasiyetname ile Atanan Mirasçılar Arasında Miras Paylaşımı

Muris, hayatını kaybetmeden önce yapacağı bir vasiyetname ile mirasçı atayabilir. Murisin atadığı mirasçılara ise iradi mirasçı denmektedir. Muris, hayatını kaybetmeden iradi mirasçı atayarak aslında bir nevi miras paylaşımını gerçekleştirmiş olmaktadır. Ancak miras bırakan, bazı hallerde tüm mirasını atadığı mirasçı ya da mirasçılara bırakamaz. Eğer saklı payı bulunan mirasçılar var ise, atadığı mirasçılara toplam saklı pay tutarı kadar eksik miras bırakacaktır. Eğer muris saklı payı hesaba katmadan mirasçı atayacak olursa, tenkis davası açılmak sureti ile bu aşkın tutar hak sahiplerine paylaştırılacaktır. Bahsi geçen saklı pay sahibi mirasçıların paylarının dayanağı murisin inisiyatifinde değil, Türk Medeni Kanunu’dur. Saklı pay oranları ise yine TMK’da düzenlenmiştir.

Evlatlık İlişkisinde Mirasın Paylaşımı ve Devletin Mirasçılığı

Evlatlık, zümre mirasçılar başlığı altında da belirtildiği üzere tıpkı kan hısımları gibi mirasçı olacaktır. Aynı zamanda evlatlığın, biyolojik ailesinden olan mirasçılığı da devam etmektedir. Özetle evlatlık, hem kendisini evlat edinene hem de biyolojik ailesine mirasçı olacaktır. Ancak evlat edinen ve onun hısımları evlatlığa mirasçı olamayacaktır. Devletin mirasçılığı ise her durumda ortaya çıkmaz. Yalnızca miras bırakanın hiçbir mirasçısı yoksa miras devlete geçecektir.

Miras Paylaşımı Davası

Mirasçılar, herhangi bir nedenle ortaklığı devam ettirmekle yükümlü olmadığı sürece miras paylaşımı talebinde bulunabilmektedirler. Mirasçılar, terekede bulunan bir malın kendisine aynen verilmesini eğer bu mümkün değilse satışı yapılarak nakdi olarak verilmesini sulh hukuk mahkemesine açacağı işbu dava ile isteyebilecektir. Sulh hukuk mahkemesi hakimi, paylaştırmayı yaparken terekenin tamamını göz önünde tutmaktadır. Hakimin paylaştırmadaki ilk gözeteceği yol, taşınmazların her birisinin bir mirasçıya verilmesi olacaktır. Ancak takdir edilir ki bu durum uygulamada çok mümkün olmamaktadır. Taşınmazlar arasında maddi açıdan oluşacak farkları ise mirasçılar, denkleştirme yolu ile ortadan kaldıracaktır.

Paylaştırma isteyen mirasçının aksine diğer mirasçı ya da mirasçılar, paylaştırma sonrasında malın değerinde çok büyük oranda kayıp yaşanacağı iddiasını ispatları ile beraber mahkemeye sunarsa hakim, mirasın paylaştırılmasını ileriye dönük olarak öteleyebilecektir. Sıklıkla yasal mirasçılar arasında uyuşmazlıklar yaşansa da miras sözleşmesine dayalı uyuşmazlıklar da bulunmaktadır.

Miras Paylaşımında Birlikte Yaşayanların Hakkı

Miras bırakan kişi ile birlikte yaşayan; onun bakımına ihtiyacı olan kişiler, ölümün gerçekleştiği tarihten itibaren 3 ay boyunca geçimleri için gereken masrafların terekeden karşılanmasını isteyebilmektedirler.

Miras Paylaşımı Davasında Zamanaşımı Süresi ve Görevli ve Yetkili Mahkeme

Miras paylaşımı davalarında yetkili mahkeme, miras bırakan kişinin en son yerleşim yerindeki mahkemedir. Görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemeleridir. Diğer bir anlatımla mirasın paylaştırılması için dava açacak mirasçı, miras bırakanın en son yaşadığı yerdeki sulh hukuk mahkemesinde işbu davayı açabilecektir. Miras paylaşımı davası, miras ortaklığının sürdürüldüğü süre boyunca her zaman açılabilir. Ancak dava açmadan önce alanında uzman bir miras hukuku avukatından hukuki danışmanlık almanız, hak kayıpları yaşamanızı engelleyecektir.

Miras Paylaşımı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Miras paylaşımı, ölmüş veya gaipliğine karar vermiş kişilerce kalan malların mirasçılar arasındaki dağılımından ibarettir. Miras paylaşımı davası hizmetinden yararlanmak adına sık sorulan sorular sizlere yardımcı olacaktır.

İlginizi çekebilecek diğer makalelerimiz.

• Sağ Kalan Eşin Miras Payı
• Vasiyetnamenin Geri Alınması
• Vasiyetname nedir?