Sorumluluk Sigortası’nın tanımı TTK Madde 1473’de yapılmış, bu kanun maddesinde “Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.” Denilerek, sigorta süresince gerçekleşen olayda ve bunun neticesinde zarar görenin bulunması halinde, sözleşmede belirtilen tazminat miktarının zarar gören kişiye ödeneceği belirtilmiştir.
Sorumluluk Sigortasında korunan hukuki değer, sigorta sözleşmesinin tarafı olmayan zarar gören kişidir. Bu sözleşme gereğince tazminat yapılacak olan kişi de zarar görenin kendisidir. Zarar görene yönelik tazminat sorumluluğunun doğa bilmesi için, sigorta ettiren ve sigortacı arasında bu sigorta türünün bulunması zorunludur. Ayrıca ortada gerçekleşmiş olan bir rizikonun mevcudiyeti aranır. Sigortaya bağlı olarak gerçekleşen zararın, sigorta ettiren kişi tarafından veya üçüncü bir kişi lehine sigorta ettirilen kişi tarafından gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Tazminat miktarı, sigorta süresi içerisinde gerçekleşen bir olaydan ötürü ve sigorta ettiren kişi tarafından belirtilen miktar kadar ödenen tutardır. Sorumluluk sigortası kapsamında Zarar gören kişinin, uğradığı zararın tazminini doğrudan sigortacıdan isteme hakkı, TTK Madde 1478 tarafından kendisine tanınmıştır.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, zarar görenin zarar tazminini zaman aşımı süresi içerisinde istemesidir. Zarar gören TTK Madde 1482’ye göre zararın tazminini doğrudan veya dava yolu ile 10 yıl içerisinde sigortacıdan istemelidir.
Sorumluluk Sigortası Kimler İçin Yapılır?
Sorumluluk Sigortası sözleşmesinin tarafları sigorta ettiren ve sigortacıdır. Sigorta ettiren, kendi gerçekleştireceği fiil sebebiyle malvarlığında azalmanın gerçekleşmesi ihtimaline yönelik bu sigorta türünü yapmaktadır. Bu sigorta türünde malvarlığında eksilme gerçekleşmesini muhtemel gören ve bu eksilmeye yönelik menfaatini güvence altına almak isteyen kişiler bu sigorta türünü yaptırabilecek kişilerdendirler.
Başkası Lehine Sigorta Ettirilmesi
Mal sigortasında olduğu gibi, sorumluluk sigortasında da üçüncü bir kişinin menfaatini koruyup onun lehine sigorta ettirilmesi mümkündür. Üçüncü kişinin lehine gerçekleştirilen sigorta ile, sözleşme süresi içerisinde doğan zarar himaye altına alınmış olacaktır. Sözleşmeyi yapan kişi sigorta ettiren kişinin kendisi, sigortalı ise sözleşme ile sorumluluğu teminat altına alınan kişidir.
Sorumluluk Sigortasının Unsurları Nelerdir?
Mevcut bir sorumluluk sigortasının varlığının kabulü için aşağıda sayılan unsurların gerçekleşmiş olması gerekmektedir:
- Taraflar
- Hukuken Geçerli Sözleşme
- Hukuken Korunan Menfaat
Sorumluluk Sigortasının Tarafları
Bu sigorta türünden bahsedebilmemiz için öncelikli taraflar arasında gerçekleştirilmiş ve hukuken geçerli bir sözleşmenin varlığı gereklidir. Sözleşmenin tarafları, sigortada bedeli belirtilen tazminatı ödemekle yükümlü sigortacı diğer taraf ise sigorta ettirendir. Sigorta ettirenin kendisi sigortalı yani kendi sorumluluğunu sigorta altına aldırabileceği gibi, üçüncü kişinin sorumluluğunu da sigorta ettirebilir ve onun lehine sözleşme gerçekleştirir. Başkası lehine sigortadan yukarıda bahsetmiştim.
Hukuken Geçerli Sigortasının Kurulmuş Olması
Hukuken geçerli bir sözleşme demekle istenilen TTK Madde 1404’de tanımı yapılan ve içerisinde geçerli olmayan hükümler barındırmayan sözleşmedir. Kanun maddesinde belirtilen fiiller sebebiyle gerçekleşecek zararın teminat altına alınamayacağı belirtilmiştir. Bu fiiller ise, kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine ve kişilik haklarına aykırı sayılan fiiller olarak sayılmıştır. Bu fiillerden doğacak zararın sözleşmede teminat altına alınması sorumluluk sigortasının geçersiz sayılması için yeterli görülmüştür.
Sorumluluk Sigortası Çerçevesinde Korunan Menfaatin Mevcudiyeti
Sorumluluk sigortasında sigorta ettirenin veya kendisi lehine sigorta ettirilenin, gerçekleştirdiği olay neticesinde üçüncü kişinin zarar uğraması ve bu zararın tazmin edilmesi gerekmektedir. Sigortalının üçüncü kişilere yönelik bu sorumluluğu sebebiyle, kendi mal varlığında eksilme gerçekleşmemesi ilkesi bu sigorta çeşidinde menfaati oluşturur. Bu sigorta çeşidi ile, sigorta ettirenin masrafta bulunmama menfaati korunmuş olmaktadır.
Sorumluluk Sigortasının Kapsamı
TTK Madde 1473’de belirtildiği üzere, sigorta süresi içinde sigortalının fiili tarafından gerçekleşen olay ve bundan kaynaklanan sorumluluğa yönelik, zarar görene ödenen tazminat Sorumluluk sigortasının kapsamını oluşturmaktadır. Sigorta ettirenin olayda gerçekleştirdiği fiil neticesinde oluşan zararın maddi zarar olması şarttır. Yargıtay tarafından verilen kararlar ışığında, sigortalının üçüncü kişide oluşturduğu zararın maddi olması gerekmektedir. Ayrıca bu zararın manevi olması halinde, zarar sorumluluk sigortası kapsamı dışında yer alacak ve sigortacının sorumluluğuna gidilmeyecektir.
Sorumluluk sigortası sözleşmesinde yer alan tutar, zarar görene ödenebilecektir. Sigortacının zarar gören ve sözleşmenin tarafı olmayan kişiye karşı sorumluluğu, zararın bedeli sözleşmedeki tutarı aşsa bile, sigorta sözleşmesinde belirtilen tutar kadardır. Sigortacı aşan kısmı ödemekle yükümlü değildir. Sigortacı sadece sözleşmede yer alan bedele karşı yükümlüdür.
Sigortalının temsilcisi veya işletmenin yönetim, denetim gibi işlerde çalıştırılan kişilerin sorumluluğunu TTK Madde 1473/2’de düzenlenmiştir. Sorumluluk sigortasının sigortalının işletmesinin sorumluluğuna yönelik yaptırılması halinde, sigortalının temsilcisi veya işletmenin yönetiminde çalıştırılan kişilerin sorumluluğu da sigorta kapsamında kabul edilecektir. Sigortalının olayı kasıtlı olarak gerçekleştirmesi durumunda TTK Madde 1477 gündeme gelecektir. Bu kanun maddesine göre sigortalı, sorumluluk konusu olayı kasten gerçekleştirirse, sigortacı zarara karşı sorumlu olmaz. Olayın kasten gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin tespiti her somut olaya göre değerlendirilecektir.
Sigorta Ettiren veya Sigortalının Sorumluluğu
TTK Madde 1475’e göre, sorumluluk sigortası kapsamında yer alan sorumluluk gerektiren olayın 10 gün içinde sigortacıya bildirilmesi gerekmektedir. Kanun tarafından sigorta ettirene yüklenen bu sorumluluğun ihlal edilmesi halinde, TTK’nin 1446 maddesinde belirtilen hükümlerinin uygulama alanı bulacağı belirtilmiştir.
TTK Madde 1446’ya göre, kanunda belirtilen bildirim süresine riayet etmeyen sigorta ettirenin aleyhine bir takım yaptırımlar öngörülmüştür. Sigorta ettirenin geç bildirimi veya hiç bilmeme davranışı neticesinde ödenecek tazminatta artış gerçekleşirse, tazminattan indirim yoluna gidileceği hükmolunmuştur. Tazminatta yapılacak olan indirim, sigorta ettirenin kusurunun ağırlığına göre belirlenecektir.
Zarar Görenin Sorumluluğu
Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı bulunmakla birlikte, bu konu TTK Madde 1479’da düzenlenmiştir. Sigortacı zarara sebep olan olayı ve zararın miktarının belirlemek için bir takım işlemler yapmaktadır. Kanun koyucu bu işlemin kolayca gerçekleşebilmesi için, istenmesi haklı görülen ve bulunma ihtimali olan belgelerin, zarar gören tarafından sigortacıya verilmesini zorunlu kılmıştır. Zarar gören kişinin bu yükümlülüğe aykırı davranması halinde sigortacının sorumluluğunun, zorunluluk yerine getirilmiş olsaydı ödemek zorunda kalacağı miktarla sınırlı tutulacağı kabul edilmiştir. Bu durumun gerçekleşebilmesi için durumun zarar görene yazılı olarak bildirilmiş olması şarttır.
Can sigortası adlı yazımızdan sonra bu yazımızda Zarar Sigortasının alt sigorta türlerinden biri olan sorumluluk sigortası adlı sigorta türü hakkında bilgi vermeye çalıştım. Bu sigorta türüne dayanan uyuşmazlıklarınızda uzman bir Sigorta Avukatından hukuki danışmanlık hizmeti almanız elde edeceğiniz sigorta bedeli ve tazminatta belirleyici faktör olacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Sorumluluk sigortasını tam anlamıyla anlamak adına aşağıda ziyaretçilerimizden gelen soruları derledik ve cevaplandırdık.
Kişisel sorumluluk sigortası Nedir?
Kişisel sorumluluk sigortası, sigorta ettiren ve onun aile fertlerinin veya onun çalışanlarını doğması muhtemel rizikolara veya maddi ve fiziksel zararlara karşı koruma amacı güden özel sigorta türlerinden birisidir.
Hekim sorumluluk sigortası nedir ve zorunlu hekim sigortası zorunlu mudur?
Türk hukukundaki uygulamaya göre, devlete bağlı hastanelerde, özel sağlık hizmeti sunan hastanelerde veya doktorun kendi muayenehanesinde mesleğini icra etmesi durumunda, Tıp fakültesinden mezun olup hekimlik yapan kişiler, diş hekimleri ve tıpta uzman sayılanların zorunlu mesleki sorumluluk sigortası veya hekim sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.
İlginizi çekebilecek diğer makalelerimiz.
Henüz Yorum Yok